Argazkia: Labayru Fundazioa
egin 1 Eu
1ad. trink., ad. dau
Ez dakit zer egingo dugun janari-hondakin hauekin: No sé lo que vamos a hacer con estas sobras de comida. (bat)
Jostunak ordubetean egin eban jantzia: La modista hizo el vestido en una hora. (bizk)
Mesede bat egiteko eskatu diot, baina hark ezetz: Le he pedido que me haga un favor, pero se ha negado. (bat)
Goiz guztietan ohea egin barik joaten da beharrera: Todas las mañanas se va a trabajar sin hacer la cama.
Katuak kumeak egin ditu: La gata ha tenido crías.
Mutilen antzera egiten eban txistu neskatxiak be: También la muchacha silbaba como los chicos. (bizk)
esr Dagianak agindua jan dezala. (RS 95) (Itzulp. Quien hiciere el mandato que coma)
2ad. dau
Hemengo aldia egin dau eta orain barriro Ameriketara doa: Ha dado por concluida su estancia aquí y ahora se va de nuevo a América. (bizk)
sin amaitu, bukatu
3ad. dau
Bost hilabete egin ditu kanpoan: Ha pasado cinco meses fuera. (bat)
Zazpi urte egingo ditu datorren hilean: Cumplirá siete años el mes que viene.
Urteak egin ditu euskerea ikasten: Llevaba años estudiando euskera. (bizk)
sin emon (bizk)/eman (bat), igaro, bete
4ad. dau
Lepoa egingo nuke ez dituela etxeko lanak egin: Apostaría el cuello a que no ha hecho los deberes. (bat)
Baietz egingo nuke: Apostaría a que sí. (bat)
5ad. dau
hablar en una lengua determinada.
-Ze hizkuntza egiten dabe honeek? -Frantsesez egiten dabe: -¿Qué idioma hablan? -Hablan en francés. (bizk)
6ad. da, ad. dau
Umeak erraz egin dira etxe barrira: Los niños se han adaptado fácilmente a la nueva casa. (bizk)
7ad. da, ad. dau
hacer(se), convertir(se) en.
Auzokoa gure arerio egin da inolako arrazoirik gabe: Nuestro vecino se ha convertido en nuestro enemigo sin razón alguna. (bat)
8ad. dau
costar, valer, hacer precio.
Larogei eurok egin eustan: Me costó ochenta euros. (bizk)
Larogei eurok ez eustan egin: Me costó más de ochenta euros. (bizk)
9ad. dau
Egin daigun egun osorako urten behar dogula: Supongamos que tenemos que salir para todo el día. (bizk)
Daigun basamortuan eta ur barik zagozala. Zer egingo zenduke?: Supón que estás en el desierto y sin agua. ¿Qué harías? (bizk)
sin emon (bizk)/eman (bat)
10ad. dau
simular, aparentar, hacer como que.
Gaztearena egin nahi duten zaharrak ere asko dira: También hay mucha gente mayor que quiere aparentar ser joven. (bat)
11ad. dau
dirigirse a, tender a.
Norabidea adierazoten daben deklinazino-kasuakaz.
Etxerantza zoazala ezkerretara egiten badozu, neuk esandako dendara helduko zara: Yendo para casa si haces a la izquierda, llegarás a la tienda que te digo. (bizk)
sin hartu, jo
12ad. da
tener perdido el juicio, estar loco.
Burutik eginda zaude: Has perdido el juicio. (bat)
Hau egin jaku: Se nos ha vuelto loco. (bizk)
13ad. dau
hacer. Ref. al tiempo atmosférico.
Bero handia egiten dauenean txarto pasetan dau: Lo pasa mal cuando hace mucho calor. (bizk)
14ad. dau
pensar para sí.
Neuk egin neban ba!: ¡Pensé para mí! (bizk)
Bere baitan egin zuen: Pensó para sí. (bat)
15ad. deutso
Loreei egunean-egunean egin behar zaie ura igartu ez daitezen: A las flores hay que echarles agua diariamente para que no se sequen. (bat)
Egin deutsazu gatzik zopeari?: ¿Le has echado sal a la sopa? (bizk)
sin bota, ezarri
16ad. dau
Amamak dino hori arrozori ez dagoala ondo eginda: Dice la abuela que ese arroz no está bien hecho. (bizk)
Gure amak gozo egiten dauz indabak: Nuestra madre hace unas alubias muy ricas. (bizk)
17partik.
elemento focalizador del verbo al que acompaña; no altera su régimen.
Aditz trinkoa danean, galdegaiaren funzinoa berorren partizipioak beteten dau: Etorri dator, orduan?
Ez deuste oparitu, erosi egin dot: No me lo han regalado, lo he comprado. (bizk)
Joan egin gara batzarretik: Nos hemos ido de la reunión.
Kontuz, jausi egingo zara eta!: ¡Cuidado, que te vas a caer!
18adj.
hecho -cha, formado -da, cabal.
Gizon egina zan ordurako: Para entonces era un hombre cabal. (bizk)
sin bete, oso
19iz.
Esanak eta eginak izan behar doguz kontuan: Tenemos que tener en cuenta los dichos y los hechos. (bizk)
esr Esana eta egina bi dira: Del dicho al hecho va un trecho.