Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
eperdi
(bizk)
ipurdi
(bat)
Eu
1
iz.
(sarr. pl.)
Anat.
nalga
,
trasero
.
Eperdiak mobidu ezinik dabil!
(bizk)
sin
ipurmasail
,
ipurmami
,
epermokor
(bizk)
/
ipurdi-mokor
(bat)
,
atzealde
,
aldamu
,
hankazur
(bizk)
/
hanka-hezur
(bat)
2
iz.
pie de árbol
,
troncho
,
raíz
.
Zugatz landarea eperditik atera dau.
(bizk)
Aizkoreaz jo eta eperdi-eperditik bota eban arbolea.
(bizk)
Perretxikoa batzen dozunean, eperdia bertan itxi behar da.
(bizk)
Porru guztiak eperdi-eperditik atera behar dira.
(bizk)
sin
ondo
,
motzondo
,
epaitondo
,
andui
,
sostroko
,
errondo
3
iz.
base
,
fondo de un recipiente
.
Eperdi zabaleko ontzian edatea gustetan jako.
(bizk)
Lapikoaren eperdia ondo garbituteko, sendo igurtzi behar jako.
(bizk)
4
iz.
culata
.
Oratu eskopeteari eperditik.
(bizk)
sin
ipurtondo
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
eperdi-gaine
eperdi
-gaine
(bizk)
ipurgain
(bat)
1
iz.
superficie del trasero
.
Eperdi-gainean hartu dau golpea.
2
iz.
grupa
.
eperdi-garbitzaile
eperdi
-garbitzaile
(bizk)
ipurgarbitzaile
(bat)
1
iz.
,
adj.
(zakar.)
lameculos
.
eperdi-mamin
eperdi
-mamin
(bizk)
ipurmami
(bat)
1
iz.
Anat.
nalga
,
trasero
.
Hainbeste ibili eta gero, hurrengo egunean, eperdi-maminak be minduta neukazan.
sin
ipurmasail
,
epermokor
(bizk)
/
ipurdi-mokor
(bat)
,
atarri
,
aldamu
,
hankazur
(bizk)
/
hanka-hezur
(bat)
eperdi-urtika
eperdi
-urtika
1
iz.
encabritamiento de un burro o caballo
.
Horrek astoak darabil eperdi-urtikea!
eperdia berotu
eperdi
a berotu
(bizk)
ipurdia berotu
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. deutso
calentar el culo
,
zurrar
.
sin
garria berotu
(bizk)
/
gerria berotu
(bat)
eperdia emon
eperdi
a emon
(bizk)
ipurdia eman
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. dau
dar la espalda
,
no hacer caso
.
Gehienetan
-(r)i
osagarriagaz.
Entzun gura ez dauenean, eperdia emon eta joan egiten da
:
Cuando no quiere escuchar, nos da la espalda y se va.
(bizk)
sin
lepoa emon/eman
,
atzea emon/eman
,
gibela eman
eperdia garbitu
eperdi
a garbitu
(bizk)
ipurdia garbitu
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. deutso
adular
,
halagar
,
hacer la pelota
.
Goikoai eperdia garbitzen baino ez dakian persona-modua da
:
Es de esas personas que lo único que sabe es hacer la pelota a sus superiores.
(bizk)
sin
jaboia emon
(bizk)
/
xaboia eman
(bat)
eperdika
eperdi
ka
(bizk)
ipurdika
(bat)
1
adb.
a culadas
.
sin
mokorka
eperdiko hotzik euki ez
eperdi
ko hotzik euki ez
(bizk)
ipurdiko hotzik eduki ez
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. dau
(kolok.)
ser echado para adelante
.
Harek ez eukan eperdiko hotzik, egundo be ez eban arriskurik ikusten eta ez zan ezeren bildur
:
Siempre fue muy echado para adelante, nunca veía el peligro ni le tenía miedo a nada.
(bizk)
sin
atzeko hotzik euki ez/atzeko hotzik eduki ez
eperdiko katarro
eperdi
ko katarro
(bizk)
ipurdiko katarro
(bat)
1
iz.
cistitis
.
Eperdiko katarroa harrapauko dozu, lurrean luzaroan jarrita egon ezkero
:
Vas a coger una cistitis como estés sentado mucho rato en el suelo.
(bizk)
eperdiko zulo
eperdi
ko zulo
(bizk)
ipurdiko zulo
(bat)
1
iz.
ano
.
Eperdiko zuloan min dauka.
sin
eperzulo
(bizk)
/
ipurtzulo
(bat)
,
uzki
,
tutu
eperditik
eperdi
tik
(bizk)
ipurditik
(bat)
1
adlag.
de raíz
.
Horreek bedarrok eperdi-eperditik atera ezik, atoan hazten dira ostera be.
eperdiz gora
eperdi
z gora
(bizk)
ipurdiz gora
(bat)
1
adb. lok.
al revés
,
culo arriba
.
Eperdiz gora jausi, eta sekulako mina egin dau
:
Ha caído culo arriba, y se ha hecho mucho daño.
(bizk)
2
adb. lok.
(irud.)
patas arriba
.