Labayru Hiztegia

LABAYRU
HIZTEGIA HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
eta Eu
1junt. emend.
y.
Zu eta biok joango gara.
Sagarrak, madariak eta okaranak erosi dodaz.
sin enda
2mend. kaus.
puesto que..., ya que, a causa de.
Bizkaieraz -ta idatzi -(e)la-ta egituran.
Ezin izan zen sartu, handiegia zen eta.
Aita jatorkola-ta, etxean geratu da.
Hori dela eta, bihar ez naiz joango afarira.
Eskolako lanak dirala-ta, ez dau ezer egiten etxean.
Beluegi jagi da eta, ez da ordurako ailegauko.
Triste bizi naiz eta hilko banintz hobe. (Bilintx)
sin bait-, kausa
3mend. denp.
después de, nada más.
Aurrean partizipioa; atzean sarritan, ostean, gero, atoan, ondoren... lako adberbioak dituala.
Ohetik jaiki eta egunkaria irakurtzen du.
Berba egiten hasi eta atoan emon eutsan barreari.
sin ondoan, ondoren
4izord.
y compañía, y los demás.
Asier-eta etorriko jakuz.
Etxeko ateak, leihoak, balkoia-eta apurtuta egozan.
5partik.
pero si, ciertamente.
Harridura-perpausetan.
Ez dozula ekarri? Behar-beharrezkoa neban eta!
sin baina, barriz (bizk)/berriz (bat)
6junt. emend.
a. Ref. al resultado de una competición o juego.
Bi eta bat irabazi eben: Ganaron dos a uno.
Parean geratu ziran bat eta bat.
Lehenengotarik ibili ziran gorriak aurretik, bederatzi eta bat.
7partik.
¡mira que...!
Honako harridura-perpausetan: nork eta, nori eta, nora eta...
Non eta Bartzelonan topau neban Parisko nire laguna!: ¡Mira que encontrarme en Barcelona con mi amigo de París!
Nok eta Peruk esan hori: ¡Mira que decirlo Peru!
Noiz eta goizeko hiruretan deitu eustan!: ¡Mira que llamarme a las dos de la madrugada!