Labayru Hiztegia

ireki (bat) edegi (bizk) Eu

1 ad. da, ad. dau

abrir(se).

Ateak eta leihoak ireki, mesedez, hemengo kiratsa jasanezina da eta: Abre puertas y ventanas, por favor, que este olor es insoportable. (bat)

Begiak ireki nituenean, lurrean etzanda nengoen jendez inguratuta: Cuando abrí los ojos, estaba tumbada en el suelo y rodeada de gente. (bat)

Ireki ezazu aterkia busti ez gaitezen: Abre el paraguas, no nos vayamos a mojar. (bat)

Zulo bat ireki dute lurrean: Han abierto un agujero en la tierra. (bat)

Taberna berria ireki dute herrian: Han abierto un nuevo bar en el pueblo. (bat)

esr Urre-gakoaz ate guziak ireki doaz: Llave de oro abre todas las cerraduras. (A. Oihenart, Prov. 466)

sin zabaldu, askatu

2 iz.

acción de abrir, apertura.

Atea irekian, txistua lez irten da, niri hankartetik ihes eginik.

sin edegiera, irekiera

3 iz.

abertura, hendidura.

Hormako ireki batetik ihes egin zuen.

sin ertzedegi (bizk)/ertzireki (bat), zabaldura, edegiune (bizk)/irekigune (bat)

4 adj.

abierto -ta, franco -ca, comunicativo -va.

Ez da zuk uste bezain irekia eta gogo-zabala.

sin zabal, zabalkor, kanporakoi, nabasi, sano