Euskera
Castellano
Labayru Hiztegia
DICCIONARIO
LABAYRU
DICCIONARIO
FRASEOLÓGICO
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Comentarios y sugerencias
azpi
Eu
1
iz.
debajo
,
parte de abajo
,
suelo
.
Azpian harrapatu
:
Coger debajo.
Agindu zorrotzen azpian bizi
:
Vivir bajo severas normas.
Ganea garbi dago, baina azpia lohi.
Azpiak eta gaineak arakatu zituan, baina ez eban topau galdutako dirua.
Sagarrondoen azpiko bedarrak ebagi.
Azpi-azpian egon da eta inork ez dau ikusten izan.
sin
behe
,
pe
2
postp.
debajo de
.
Aurrean
-(r)en
osagarria dauela.
Mahaiaren azpian sartu dau aulkia.
Aulkiaren azpira jausi da.
Olatu handien azpian ebilen ontzia.
Harri motro handi baten azpian egoan hartza.
3
iz.
muslo
,
nalga
;
jamón
,
pernil
.
4
iz.
Abeltz.
cama del ganado
.
Azpi bustiak ganaduak gaixotuten ditu.
sin
azpiko
,
etzaleku
,
etzauntza
,
simaur
,
etzangia
Términos relacionados
azpi egin
azpi
egin
1
ad. lok.
,
ad. deutso
traicionar
.
Neure lagunik onena izanik azpi egin dit eta ez diot barkatuko
:
Aún siendo mi mejor amiga me ha traicionado y no le voy a perdonar.
(bat)
sin
iruzur egin
,
saldu
azpiak atera
azpi
ak atera
1
ad. lok.
,
ad. dau
limpiar o sacar la cama del ganado
.
Aitita kortan dabil, azpiak ateraten
:
El abuelo está en la cuadra, sacando la cama del ganado.
(bizk)
azpiak egin
azpi
ak egin
1
ad. lok.
,
ad. dau
hacer la cama al ganado
.
Abereai azpiak egiteko parebakoak dira arto-lastoak
:
La caña del maíz es excepcional para hacer la cama al ganado.
(bizk)
sin
ihaurri
azpiak jan
azpi
ak jan
1
ad. lok.
,
ad. dau
minar el terreno
.
Lur guztia gaur egun azpiak janda dago
:
Hoy día todo el terreno está minado.
sin
azpijan
2
ad. lok.
,
ad. dau
(irud.)
murmurar
.
Satorraren antzean, beti inori azpiak jaten dabil
:
Anda como el topo, siempre murmurando de alguien.
sin
txarto esan
,
gaitz esan
azpiak kendu
azpi
ak kendu
1
ad. lok.
,
ad. dau
retirar la cama del ganado una vez ésta ha sido utilizada
.
azpian hartu
azpi
an hartu
1
ad. lok.
,
ad. dau
coger debajo
,
pillar
,
pisar
,
atropellar
,
dominar
,
someter
.
Arboleak azpian hartuta hil zan egurgin gixajoa
:
Al pobre leñador el árbol le cogió debajo y murió.
(bizk)
sin
harrapau/harrapatu
azpikoz goiti
azpi
koz goiti
1
adb.
del revés
,
al revés
,
boca abajo
,
patas arriba
.
Albistegia ikusteak kezka sortzen du, mundua azpikoz goiti baitago
:
Ver los informativos preocupa porque el mundo está patas arriba.
(bat)
sin
azpikoz | azpikoaz gora
azpikoz gora
azpi
koz gora
1
lok.
,
adb. lok.
(col.)
hecho unos zorros
.
azpikoz | azpikoaz gainera
azpi
koz |
azpi
koaz gainera
1
adb. lok.
del revés
,
al revés
,
boca abajo
,
patas arriba
.
Erara ipini beharrean, azpikoz gainera ipini ditu berriro ere
:
En lugar de ponerlas al derecho, las ha vuelto a poner del revés.
(bat)
Azpikoz gainera jausi jakon lapikoa eta bertan hutsitu
:
El puchero se le cayó boca abajo desparramándose su contenido.
(bizk)
sin
azpikoz | azpikoaz gora
,
azpiz gora
,
azpiz gain
,
goikoz | goikoaz behera
azpikoz | azpikoaz gora
azpi
koz |
azpi
koaz gora
1
adb. lok.
del revés
,
al revés
,
boca abajo
,
patas arriba
.
-Mahai-estalgia lohi dago. -Ipini eizu azpikoaz gora, eta aurrera!
:
-Este mantel está sucio. -Ponlo del revés, y a correr.
(bizk)
Etxea azpikoz gora jarriko dizu laster batean
:
Verás como te pone la casa patas arriba en un santiamén.
(bat)
sin
azpikoz | azpikoaz gainera
,
azpiz gora
,
azpiz gain
,
goikoz | goikoaz behera
,
azpikoz goiti
azpitik
azpi
tik
1
adlag.
por debajo
,
de abajo
.
Kotxea garbitu dau, baina azpitik lohi itxi dau.
2
adlag.
dolosamente
,
clandestinamente
,
con engaño
.
Inork ezer jakin barik, azpitik jokatu dau.
azpiz
azpi
z
1
adlag.
en secreto
;
con engaño
.
sin
isilpean
azpiz gain
azpi
z gain
1
adb. lok.
del revés
,
al revés
,
boca abajo
,
patas arriba
.
Azpiz gain itzuli zait bihotza hitzok entzutean
:
Se me ha puesto el corazón del revés al escuchar esas palabras.
(bat)
Haize honek bazter guztiak azpiz gain jartzen ditu
:
Este viento pone todas las esquinas patas arriba.
(bat)
sin
azpikoz | azpikoaz gainera
,
azpikoz | azpikoaz gora
,
azpiz gora
,
goikoz | goikoaz behera
azpiz gora
azpi
z gora
del revés
,
al revés
,
boca abajo
,
patas arriba
.
Txukun-txukun zegoen gela azpiz gora jarri zidaten.
sin
azpikoz | azpikoaz gainera
,
azpikoz | azpikoaz gora
,
azpiz gain
,
goikoz | goikoaz behera