Labayru Hiztegia

jamón Es

1 s.m. (frec. en plur.) Pernil de cerdo

(urdai-)ontzo, urdaiazpi, atzeko hanka, atze(alde), gibelalde; nalga eperdi/ipurdi, eperdi-mamin/ipurmami, epermokor/ipurdi-mokor.

¡Vaya unos jamones tiene nuestro cerdo!: Gure txarriaren atzeak bai ederrak! (bizk)

2 s.m. Pernil de cerdo curado

pernil, (urdai-)ontzo, urdaiazpi.

La despensa estaba repleta de chorizos, morcillas y jamones colgados: Txorizo, odoloste eta pernil esekiez bete-beterik zegoen janaritegia. (bat)

Si las alubias se cuecen con un trozo de jamón, ya no necesitan más sal: Babak urdai-ontzaki bategaz egosi ezkero, ez dabe gatz garaurik gehiago behar. (bizk)

3 s.m. Ref. a la carne

pernil, urdaiazpiko, urdai, urdai-ontzaki, urdaigiharra/urdaigihar, urdaiazpiki, urdaiki, urdanontzaki.

4 s.m. (col.), (frec. en plur.) Nalga y muslo de alguien, esp. de mujer

atze(alde), azpi, gibelalde, epermokor/ipurdi-mokor, eperdi-mamin/ipurmami, eperdi/ipurdi, atarri, hankazur/hanka-hezur, aldamu.