Argazkia: Labayru Fundazioa
detener Es
1 vb. Privar de libertad
atxilotu, bahitu, kartzelara eroan/eraman | bialdu/bidali (llevar a prisión).
Lo detuvieron por agredir a un policía: Polizia bati erasotzearren eraman zuten kartzelara.
2 vb. prnl. Pararse a considerar
epea/epe hartu, kontuan | gogoan hartu (considerar), hausnartu (reflexionar); sosegar sosegua hartu, soseguz ibili, artetu, nasaitu/lasaitu.
Detente un momento a pensar antes de tomar una decisión: Ebatzi orduko, epea hartu eta pentsau eizu apur baten.
3 vb., vb. prnl. Ref. a acciones, cesar
gelditu, lotu, geratu, baratu; // sólo [vb.] -(r)i gelditu | lotu | geratu | baratu eragin, itxi/utzi ez (impedir).
Las formas causativas se crean añadiendo a la raíz verbal -arazo/-arazi, y tb. en vizc. -azo al participio.
El presidente detuvo la ejecución del reo: Presidenteak ez eban katigua ejekutetan itxi.
sin paralizar
4 vb., vb. prnl. Ref. a movimientos, parar
gelditu, lotu, geratu, baratu; // sólo [vb.] -(r)i gelditu | lotu | geratu | baratu eragin; sólo [vb. prnl.] teink/tenk egin, trikatu (clás.), takez egin (súbitamente).
Detuvo el coche y se bajó: Kotxea gelditu eta jatsi egin zan.