Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
atxur
(bizk)
aitzur
(bat)
Eu
1
iz.
Nekaz.
azada
.
Piper-landarak atxurragaz sartu zituan
:
Plantó los pimientos con la azada.
(bizk)
sin
zozpal
,
ezpal
,
mahaspasa
2
iz.
(kolok.)
pedo
,
cogorza
,
tajada
,
borrachera
.
Gehienetan,
hartu, harrapau, ekarri, eroan, euki
eta antzeko aditzakaz erabilten da.
Atxur ederra harrapau eban atzo afari ostean
:
Menudo pedo se pilló ayer después de la cena.
(bizk)
Alboz-albozka etxeratu zan, atxur galantagaz
:
Volvió a casa dando tumbos con una cogorza de impresión.
(bizk)
sin
mozkor
,
mozkorraldi
,
hordi
,
hordialdi
,
katu
,
albora-karga
3
iz.
cuchilla de afeitar
.
Argindarra joan jakun eta eskerrak atxurra neukana bizarra kentzeko
:
Se nos fue la luz y menos mal que tenía una cuchilla de afeitar.
(bizk)
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
atxur bedar
atxur
bedar
(bizk)
aitzur mehar
(bat)
1
iz.
azada pequeña que se emplea en terrenos pedregosos
.
atxur-kirten
atxur
-kirten
(bizk)
aitzur-kirten
(bat)
1
iz.
mango de la azada
.
atxurka
atxur
ka
(bizk)
aitzurka
(bat)
1
adb.
cavando
,
excavando con la azada
.
sin
atxurretan
(bizk)
/
aitzurketan
(bat)
2
adb.
dando golpes con la azada
.
atxurra harrapau
atxur
ra harrapau
(bizk)
aitzurra harrapatu
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. dau
(col.)
agarrarla
,
emborrachar
,
embriagar
.
Gabaz atxurra harrapetan dabenak goizean lo egin behar derrigor
:
El que se emborrache por la noche tiene que dormir por la mañana.
(bizk)
sin
katua hartu
,
mozkorra hartu
,
mozkortu
,
eperra harrapatu
,
albora-kargea euki
(bizk)
/
albora-karga eduki
(bat)
,
alea atxitu/atzitu
atxurrean
atxur
rean
(bizk)
aitzurrean
(bat)
1
adlag.
cavando
,
excavando con la azada
.
Atxurrean edo laietan, baina jateko beste egingo dogu.
sin
atxurretan
(bizk)
/
aitzurketan
(bat)
atxurrean egin
atxur
rean egin
(bizk)
aitzurrean egin
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. dau
cavar
,
trabajar la tierra con la azada
.
sin
atxurtu
(bizk)
/
aitzurtu
(bat)
atxurren
atxur
ren
(bizk)
1
adlag.
cavando
,
excavando con la azada
.
Atxurren dabil ortuan.
Luzaroan atxurren ibili eta gero nekatuta egoan.