Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
gain
2
(bat)
gaine
(bizk)
Eu
1
iz.
cumbre
,
cima
,
alto
.
Basahuntzak gainak ditu gogoko.
Gainik gain joaten gara larunbatero.
Gure inguruan etxeak gain gorridunak dira.
Gainez gain irabazi gaituzte kanpokoek
:
Nos han vencido con gran facilidad.
sin
tontor
,
gailur
,
punta
2
iz.
encima
,
cubierta
,
parte superior
,
superficie
,
parte exterior
.
Ur gainak ispilua dirudi.
Gain biribileko etxeak.
Astoaren gainera igo zuen.
Ur gainetik ibiltzen da.
Azpian lurra eta gainean zerua.
sin
gainekalde
(bizk)
/
gainalde
(bat)
3
postp.
encima de
,
sobre
;
arriba
.
Aurrean
-(r)en
osagarria edo artikulu bako izena dauela.
Zerutik datorrena guztien gain dago.
4
postp.
además de
,
encima
.
Aurrean
-(e)z
osagarria dauela.
Horrez gain hiztegia ere ekarri behar duzu.
Gezurrak esanaz gain, gure lepotik egiten zuen barre.
sin
ezeze
,
ez ezik
,
aparte
5
postp.
a cuenta de
,
a cargo de
,
bajo la responsabilidad de
.
Aurrean genitibo bihurkaria dauela.
Bere gain hartu du etxearen ardura.
Zigor hori geure gain dago.
sin
kontu
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
gain behera
gain
behera
1
adb. lok.
cuesta abajo
,
de arriba abajo
.
Gain behera pitzaturik dago horma
:
La pared está agrietada de arriba abajo.
(bat)
sin
aurbehera
,
aldasbehera
2
adb. lok.
(irud.)
en declive
.
Gain behera etorriko dira irabazirik atera ezean
:
Si no generan beneficios entrarán en declive.
Gain behera ez al dator gure zibilizazioa?
:
¿No está en declive nuestra civilización?
(bat)
sin
aurbehera
,
aldasbehera
gain-azpi
gain
-azpi
1
iz.
(pl.)
haz y envés
;
encima y debajo
.
Gain-azpiak begiratu eta ez zan ezer ikusten.
sin
aurki
gaina hartu
gain
a hartu
(bat)
gainea hartu
(bizk)
1
ad. lok.
,
ad. dau
adelantarse
,
tomar ventaja
;
imponerse
.
Sarritan
-(r)i
osagarriagaz.
Azken unean gaina hartu eta nagusitu egin zitzaion
:
Le adelantó en el último momento y le venció.
(bat)
Sasitzak harkaitzari ere gaina hartzen dio
:
La maleza sobresale de la roca.
(bat)
Nahigabeei gaina hartuz gero, aurrera egingo du
:
Si se adelanta a los disgustos, saldrá adelante.
(bat)
sin
aurrea hartu
,
aurrebidea hartu
,
aurreratu
,
aitzinatu
,
gainetu
2
ad. lok.
,
ad. dau
coronar una cumbre
.
Goizaldeko bostak arte ezin izan dute mendizaleek gaina hartu
:
Los montañeros no han podido coronar la cumbre hasta las cinco de la madrugada.
(bat)