Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
bizi
Eu
1
iz.
vida
.
Bizi-agiria
:
Fe de vida.
Zenbat eta bizia luzeagoa izan, hobeto.
Ama da umeari bizia emoten deutsana.
Bizia kendu eutsien eta erreka-bazterrera bota.
2
iz.
,
adj.
vivo -va
.
Biziak eta hilak.
Arrain biziak ekarri ditu botila batean.
esr
Biziak erremedioa, hilak enterrarioa
:
En mal de muerte no hay médico que acierte.
3
adj.
ágil
,
vivaracho -cha
,
despierto -ta
,
diligente
,
hábil
.
Mirenen seme txikiak mutiko bizia dirudi.
sin
zoli
,
zalu
,
iratzarri
,
eragin
4
adj.
fuerte
,
intenso -sa
,
ardiente
.
Eztabaida bizian ekin eutsen egurdate guztian.
Gorriz pintau dabe kotxea, gorri bizi-bizia da gainera.
Jenio bizia du horrek.
5
adb.
rápidamente
,
vivamente
.
Sarriago birritan:
bizi-bizi.
Etxetik ikastolara ordu erdi dauka bizi-bizi ibilita.
Bizi-bizi egin euskun berba.
sin
arin
,
azkar
6
adj.
vivo -va
;
puro -ra
,
pleno -na
.
Negu bizian
:
En pleno invierno.
Arroka bizian egin dabe etxea
:
Han hecho la casa en plena roca.
sin
bizidun
7
iz.
cáncer
.
sin
bizien
,
minbizi
8
adb.
algo más
,
que excede de
.
Kilo eta erdi bizitxo dauka, baina berdin da
:
Tiene algo más de kilo y medio, pero es igual.
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
bizi izan
bizi
izan
1
ad. lok.
,
ad. da
vivir
,
estar vivo
.
Zuk dinozun hori ez da bizi, igaz hil zan
:
Quien dices tú no está vivo, murió el año pasado.
(bizk)
Aita eta ama bizi ditu oraindino
:
Su padre y su madre todavía viven.
Inoren lepotik bizi da
:
Vive a costa de los demás.
Biziten be jakin egin behar da
:
También hay que saber vivir.
(bizk)
2
ad. lok.
,
ad. da
vivir
,
habitar
.
Non bizi zara?
:
¿Dónde vives?
Gure etxetik hur bizi dira
:
Viven cerca de nuestra casa.
3
ad. lok.
,
ad. dau
hacer vivir
,
mantener vivo
.
Geroko esperantzak bizi gaitu
:
La esperanza de un futuro nos mantiene vivos.
4
ad. lok.
,
ad. dau
vivir
,
experimentar
.
Une bildurgarriak bizi izan ditu urteetan
:
Durante años ha vivido momentos terribles.
(bizk)
bizi-alargun
bizi
-alargun
1
iz.
,
adj.
(persona) que vive separada de su cónyuge
;
divorciado -da
.
Gehienetan
egin, bizi, egon...
lako aditzakaz.
Bizi-alarguna izan.
Peru, andrea joan zanetik, bizi-alargun geratu da.
Bizi-alargun bategaz ezkondu ei da.
Amorebietako / bizi-alarguna, / bakarrik egon barik, / hartuizu laguna.
bizi-alargundu
bizi
-alargundu
1
ad. da
divorciarse
;
separarse
.
bizi-arnasa
bizi
-arnasa
1
iz.
aliento de vida
.
bizi-arrisku
bizi
-arrisku
1
iz.
peligro de muerte
.
Medikuak esan dio ebakuntza mota horrek gaur egun ez daukala bizi-arriskurik
:
El médico le ha dicho que este tipo de intervenciones actualmente no tiene riesgo de muerte.
(bat)
sin
heriotza-arrisku
bizi-aseguru
bizi
-aseguru
1
iz.
seguro de vida
.
sin
bizitza-aseguru
bizi-itxaropen
bizi
-itxaropen
1
iz.
esperanza de vida
.
bizi-kalidade/kalitate
bizi
-kalidade/kalitate
1
iz.
calidad de vida
.
bizi-konstanteak
bizi
-konstanteak
1
iz.
Med.
constantes vitales
.
bizi-maila
bizi
-maila
1
iz.
nivel de vida
.
bizi-pisu
bizi
-pisu
1
iz.
peso en vivo
.
Behia bizi-pisuan saldu dabe.
bizi-ziklo
bizi
-ziklo
1
iz.
Biol.
ciclo vital
.
2
iz.
Teknol.
ciclo de vida
.
bizia galdu
bizi
a galdu
1
ad. lok.
,
ad. dau
morir
,
perder la vida
.
Bizia galdu eban istripuan
:
Murió en el accidente.
(bizk)