Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
erre
Eu
1
ad. da
,
ad. dau
quemar
(se)
.
Baso asko erre dira joandako udaldian.
Salda honek erre egiten dau.
Kalentureagaz erreten dago.
sin
kiskaldu
(bizk)
/
kiskali
(bat)
,
kizkortu
,
zizpildu
,
erremindu
2
ad. dau
asar
,
tostar
.
Artxoa erreten dagoz lagunarteko bazkaria egiteko. Ogia erre.
esr
Han ere ogia ez da eguzkitan erreko
:
En todas partes cuecen habas.
sin
erregorritu
,
kiskaldu
(bizk)
/
kiskali
(bat)
,
txigortu
,
torratu
3
ad. dau
freír en aceite o en manteca
.
Oriotan erreta piperrak dagoz gozo.
Atzenean koipetan erre behar izan genduzan txorizoak, oriorik ez zan egon eta.
sin
prijidu
(bizk)
/
frijitu
(bat)
4
ad. dau
(irud.)
quemar
,
deteriorar
,
estropear
,
corroer
.
Gaurko leiak tomate guztiak erre ditu.
Hainbeste lixiba erabilita, erropa guztiak erreta dagoz.
5
ad. dau
fumar
.
-Gura dozu zigarrorik? -Ez, ez dot erreten.
sin
ketu
,
kea | kean hartu
6
ad. dau
quemar
,
consumir
,
gastar
.
Gasolina asko erreten dau gure kotxeak.
Asko jan behar dau, egun osoan kaloriak erreten dagoalako.
sin
gastau/gastatu
7
ad. da
agotar
,
consumir
.
Ume hau logureak erreta dago.
sin
kontsumidu
(bizk)
/
kontsumitu
(bat)
,
jan
8
ad. dau
padecer la fuerza de una pasión o afecto
.
Maitasunaren suaz bihotza erreten etorri zan.
Enbidiaz erreta dagoalako egin deutsu hori zapokeriaori.
Zeloak erreta bizi da hori.
9
ad. dau
picar
,
escocer
.
Zauriari alkohola egiten badeutsazu, erre egingo deutsu.
Asunakaz eskuak erre.
sin
erremindu
10
ad. da
escocerse
,
hacerse escoceduras
.
Umea sikurik euki behar da erre ez daiten.
Eperdia erreta dauka.
sin
erremindu
(bizk)
/
erresumindu
(bat)
,
egosi
,
egostu
,
zanbrotu
11
ad. da
fundir
.
Ref. a bombillas, fusibles, etc.
12
ad. da
escarmentar
.
Ur hotzetan be erre egiten naz ni
:
Yo estoy ya escarmentado.
sin
eskarmentau/eskarmentatu
13
ad. dau
Jok.
matar
,
echar una carta superior
.
Ahal badok erre, briskea jaukoat-eta nik.
Batekoak hirukoa erre dau.
sin
gehiago egin
,
gainera egin
,
gainetik egin
14
ad. dau
Jok.
quemar
,
estar cerca
.
Ref. a juegos de acertar o buscar determinados objetos.
Hur?, eskua erre dozu eta!
15
adj.
demacrado -da
,
delgado -da
,
escaso -sa
.
Sarritan konposizinoko bigarren elementua dala.
Ama alabea baino erreago dago oraindino.
Kokoterrea da aguretxo hori.
Txankerreak dira oingo modelo guztiak.
sin
erori
,
elbitz
,
zarbail
,
argal
16
adj.
ardiente
,
caluroso -sa
.
Haize errea dabil.
Bero errea da gaurkoa.
Ez dot nik paraje errerik biziteko gura, hemeko modukoan gusturago.
17
adj.
impaciente
,
inquieto -ta
,
intranquilo -la
.
Ume errea da hau, gero!
sin
kakapirri
,
pirri
,
zazpiki
,
eragin
18
adj.
(lgart.)
cascarrabias
,
que se altera o irrita con facilidad
;
de mal genio
.
sin
triperre
,
prakerre
,
kakerre
,
prakestu
,
eperterre
(bizk)
/
ipurterre
(bat)
,
zankirri
19
iz.
,
part. adj.
quemado -da
.
Ospitaleko erreen sailean dago.
Lanbide honetan bajarik gehienak erreenak dira.
Goma erreak hatsa botaten dau.
sin
kiskaldu
(bizk)
/
kiskali
(bat)
20
iz.
quemadura
,
quemazón
.
Umetan egindako erreak betiko markea itxi eutsan.
Errea minberea da.
sin
erremin
(bizk)
/
erresumin
(bat)
,
erredura
,
erretasun
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
erre-erreka
erre
-
erre
ka
1
adb.
,
iz.
Jok.
(jugar) a frío-caliente
.
Ref. al juego infantil que consiste en acertar dónde se ha guardado determinado objeto.
erre-kirats
erre
-kirats
1
iz.
olor a quemado
,
olor a chamusquina
.
erre-sunda
erre
-sunda
1
iz.
olor a quemado
.
Erre-sundea dago hemen, zeozer erre da.
sin
garmin
,
errats
erre-usain
erre
-usain
1
iz.
olor a quemado
,
olor a chamusquina
.