Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
lepo
Eu
1
iz.
Anat.
cuello
,
pescuezo
.
Lepo lodia dauka.
Lepotik oratu eta ito beharrean erabili zuen.
sin
sama
,
idun
2
iz.
Anat.
espalda
.
Zakua lepora altzau eta bidetik gora abiau zan.
Lepoan konkorra eukan.
Berrogeta hamar urte ditu ia lepoan.
sin
bizkar
,
bizkarralde
,
soin
,
soinburu
,
sorbalda
,
sorburu
3
iz.
hombro
.
Umea lepoan eroian.
sin
sorbalda
,
sorburu
,
soinburu
4
iz.
collado
,
loma
,
ladera de los montes
.
Lepo hartatik inguruko mendi-tontor guztiak ikusten dira.
sin
mendilepo
5
iz.
cuello de un recipiente
.
Ref. a vasijas, botellas, etc.
Botilaren lepo estua.
6
iz.
garganta
,
pasaje estrecho
.
Mendi arteko lepotik igaro ezinik nabil.
sin
zintzur
,
arroila
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
lepo egin
lepo
egin
1
ad. lok.
,
ad. dau
degollar
.
Antxume bat lepo eginik ekarri eben
:
Trajeron un cabrito degollado.
(bizk)
sin
lepogabetu
lepo(ra)ka
lepo
(ra)ka
1
adb.
a horcajadas
.
sin
arrelepo
,
arrelepoka
,
arretxiko
,
arretxikoan
lepo-hezur
lepo
-hezur
(bat)
lepazur
(bizk)
1
iz.
Anat.
nuca
.
sin
kokot
(bizk)
/
kokote
(bat)
,
garondo
,
idunazur
(bizk)
/
idunezur
(bat)
,
lepoko hazur/hezur
2
iz.
Anat.
columna vertebral
,
espinazo
,
espina dorsal
,
raquis
.
Lepo-hezurra okertuta dauka.
sin
bizkarrazur
(bizk)
/
bizkarrezur
(bat)
,
lepoko hazur/hezur
,
errosarioko hazur
(bizk)
/
arrosarioko hezur
(bat)
,
lepardatz
lepo-oihal
lepo
-oihal
1
iz.
toquilla
.
sin
lepestalki
lepo-zintzur
lepo
-zintzur
1
iz.
Anat.
garguero
,
garganta
.
Ahuntza lepo-zintzurreraino beteta dago.
sin
zakatz
,
korkamizta
lepoa berotu
lepo
a berotu
1
ad. lok.
,
ad. deutso
(kolok.)
dar una paliza
,
zurrar
,
azotar
,
pegar
.
Kalean harrapau eben eta lepoa berotu arte astin-astin egin eutsien
:
Lo cogieron en la calle y le propinaron una buena paliza.
(bizk)
sin
bizkarra berotu
,
ederrak emon/eman
,
egurra emon/eman
,
astindu
,
egurtu
,
jipoitu
lepoa emon/eman
lepo
a emon/eman
1
ad. lok.
,
ad. dau
dar la espalda
.
Aginduai lepoa emon eta aurrera egin dau
:
Despreció las órdenes y siguió hacia delante.
(bizk)
Bere ardurai lepoa emonda bizi da
:
Vive dando la espalda a sus responsabilidades.
(bizk)
sin
bizkarra emon/bizkar(ra) eman
,
atzea emon/eman
,
eperdia emon
(bizk)
/
ipurdia eman
(bat)
,
gibela eman
lepoa moztu | ebagi/ebaki
lepo
a moztu | ebagi/ebaki
1
ad. lok.
,
ad. dau
degollar
.
San Joan Bataiatzaileari lepoa moztu zioten
:
Degollaron a San Juan Bautista.
(bat)
sin
lepogabetu
lepoan
lepo
an
1
adlag.
al hombro
,
a cuestas
.
eroan/eraman, hartu...
lako aditzakaz.
Hartu eizu umea lepoan, negar eta negar dago eta.
Goizeko bostetan urten eban etxetik, zaku biak lepoan hartuta.
lepoan euki/eduki
lepo
an euki/eduki
1
ad. lok.
,
ad. dau
ser inminente
,
estar al caer
.
Krisia lepoan daukagu
:
La crisis es inminente.
lepoan hartu
lepo
an hartu
1
ad. lok.
,
ad. dau
coger en brazos
.
Hartu eizu umea lepoan!
:
¡Coge a la niña en brazos!
(bizk)
Tartalok dontzeilea lepoan hartu eta koba barrura eroan eban
:
Tartalo cogió a la doncella en brazos y se la llevó a la cueva.
(bizk)
lepoko bizkar
lepo
ko bizkar
1
iz.
Anat.
espinazo
,
columna vertebral
.
lepoko hazur/hezur
lepo
ko hazur/hezur
1
iz.
Anat.
nuca
.
sin
kokot
(bizk)
/
kokote
(bat)
,
garondo
,
lepazur
(bizk)
/
lepo-hezur
(bat)
,
idunazur
(bizk)
/
idunezur
(bat)
,
zurzulo
2
iz.
Anat.
columna vertebral
,
espinazo
,
espina dorsal
,
raquis
.
sin
bizkarrazur
(bizk)
/
bizkarrezur
(bat)
,
lepazur
(bizk)
/
lepo-hezur
(bat)
,
errosarioko hazur
(bizk)
/
arrosarioko hezur
(bat)
,
lepardatz
lepoko min
lepo
ko min
1
iz.
dolor de espalda
.
Lepoko min itzela daukala eta, medikuarenera joan da.
lepora
lepo
ra
1
postp.
a cargo de
,
bajo la responsabilidad de
,
sobre
.
Aurrean
-(r)en
osagarria dauela.
Erantzukizuna bere lepora hartu eban.
sin
kontu
leporaino
lepo
raino
1
adlag.
hasta los topes
,
hasta arriba
,
de bote en bote
.
Finalaren egunean, harmailak leporaino beteta zeuden
:
El día de la final, las gradas estaban hasta los topes.
(bat)
Leporaino sartuta dagoz nahaste horretan
:
Están metidos hasta arriba en ese embrollo.
(bizk)
sin
goraino
,
gainezka
,
josita
,
bete-beterik
,
dan/den ginoan bete(ta)
,
mukuru
2
adlag.
(kolok.)
hasta el gorro
,
hasta arriba
.
Leporaino naukazue zuen lelokeriakaz
:
Me tenéis hasta el gorro con vuestras tonterías.
(bizk)
leporaino sartuta egon
lepo
raino sartuta egon
1
ad. lok.
,
ad. dau
estar metido hasta las orejas
.
Zure semea defendidu gurean zabiltza, baina leporaino sartuta dago azterketen lapurretan
:
Estás tratando de defender a tu hijo, pero está metido hasta las orejas en el robo de los exámenes.
(bizk)
sin
belarrietaraino sartuta egon
,
buru-belarri sartuta egon
,
begietaraino sartu
lepotik
lepo
tik
1
postp.
a costa ajena
,
a expensas de
,
a expensas de
.
Aurrean
-(r)en
osagarria dauela.
Alper zuria da hori, gurasoen lepotik bizi da.
Inoren lepotik bizi nahi duzue.
Makina bat barre egin dugu haren lepotik.
sin
bizkar(retik)
,
kontu
lepotik kendu
lepo
tik kendu
1
ad. lok.
,
ad. dau
delegar
,
evitar responsabilidades
.
lepoz
lepo
z
1
adlag.
a hombros
.
Autoz ala lepoz eroan dozue?