Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
zentzun
(bizk)
zentzu
(bat)
Eu
1
iz.
sentido
,
razón de ser
.
Haraino oinez joateak ez dauka zentzunik.
sin
tentu
,
sengarri
,
tekuru
2
iz.
juicio
,
entendimiento
,
cordura
.
Hondino gaztetxoa da eta, zentzuna falta dau.
esr
Umeen zentzuna etxean entzuna
:
Lo que el niño oyó en el hogar, eso dice en el portal.
esr
Bihotza ta zentzuna guduan dira beharrago iskiluak baino
:
Más vale maña que fuerza.
(RS 7)
sin
adimen
,
ezaguera
,
ezagumen
,
ezagumendu
,
ezagutza
,
aditze
3
iz.
sentido
,
significación
,
acepción
.
Berba honek zentzun bi daukaz.
sin
adiera
,
esangura
,
esankizun
,
esanahi
4
iz.
sentido
,
conocimiento
,
consciencia
.
Istripuaren ostean zentzun barik egon da zortzi egunean.
sin
konorte
5
iz.
sentido
,
facultad de percibir sensaciones
.
Harek ezin eban ulertu esaten nebana, ardura handia eta bere zentzun guztiak hatan ipinita be.
sin
zentzumen
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
zentzun barik
zentzun
barik
(bizk)
zentzu(rik) gabe
(bat)
1
adb. lok.
insensatamente
,
irreflexivamente
,
alocadamente
.
Gauzak ezin dira zentzun barik egin, ondo pentsauta baino
:
No se pueden hacer las cosas alocadamente, sino meditándolas bien.
(bat)
sin
zoro
zentzun handiko
zentzun
handiko
1
izlg.
juicioso -sa
.
Aitita zana zentzun handiko gizona ei zan.
zentzun oneko
zentzun
oneko
(bizk)
zentzu oneko
(bat)
1
adj.
,
izlg.
juicioso -sa
.
zentzuna hartu
zentzun
a hartu
(bizk)
zentzua hartu
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. dau
recobrar el sentido
,
volver en sí
.
Luze jausi zan eta ez eban behingoan hartu zentzuna
:
Cayó todo lo largo que es y tardó en recobrar el sentido.
(bizk)
sin
senera etorri
,
onera etorri
,
konortera etorri
2
ad. lok.
,
ad. deutso
entender
,
comprender
,
captar el sentido
.
Birritan irakurri behar izan dot testuari zentzuna hartzeko
:
He tenido que leer dos veces el texto para poder entenderlo.
(bizk)
3
ad. lok.
,
ad. dau
sentar la cabeza
,
formalizar
se
.
Zentzuna hartzen ez dauen artean, hagaz berba egitea alperrik dala uste dot
:
Mientras no siente la cabeza, creo que no sirve de nada hablar con él.
(bizk)
Hartuizu zentzun apur bat, mutil!
:
¡Sienta la cabeza de una vez!
(bizk)
zentzunean sartu
zentzun
ean sartu
(bizk)
zentzuan sartu
(bat)
1
ad. lok.
,
ad. da
,
ad. dau
hacerse juicioso
,
corregir
(se)
,
entrar en razón
.
Ekin eta ekin eginda be, ezin eben mutila zentzunean sartu
:
Aunque le insistieron, no podían hacerle entrar en razón al chico.
(bizk)
zentzunez
zentzun
ez
(bizk)
zentzuz
(bat)
1
adlag.
juiciosamente
.
Zentunez behar egiten badozu, denpora asko aurrertuko dozu.
zentzunezko
zentzun
ezko
(bizk)
zentzuzko
(bat)
1
adj.
,
izlg.
juicioso -sa
,
fundado en razón
,
razonable
.
Batzuetan zentzunezko gauzak esan arren, burua galduta dauka.
Noiz irakatsiko deutsezuz umeai gauza zentzunezkoak?
sin
formal
,
kurro
,
heldu