Labayru Hiztegia

emon (bizk) eman (bat) Eu

1 ad. trink., ad. dau

dar, entregar, donar.

Sarritan -(r)i osagarriagaz.

Emon egiozu ostikada bat, ea alde egiten dauen.

Barreak emon deutso isiltasunaren erdian.

Briskan zeu zara emoten oraingoan.

Jakin badaki, neuk emon deutsat errekadua eta.

Odola be emongo leuskizu hak, eskatu ezkero.

esr Aramaio, dauenak ez lemaio. (RS 284) (Itzulp. A Aramaio, quien la tiene no la daría)

sin eskuratu, eskuetaratu, egokitu

2 ad. dau

parecer, aparentar.

Horrek kanpotarra emoten dau.

Ez dau emoten hainbeste urte: No aparenta tantos años.

Jantzi barriagaz gazteago emoten dozu: El vestido nuevo te hace más joven.

sin irudi

3 ad. dau

ceder, dar de sí. Ref. a ropa, telas, etc.

Nire jerse gorriak emon egin dau garbitukeran.

Erosi nituanean estu neukazan oinetakook, baina orain ondo emonda dagoz ba!

4 ad. dau

pasar, dedicar, emplear tiempo.

Zenbat ordu emon dozu behar horretan?

Ordu bi emon dodaz gaurko eskulana egiten.

Egunaren orduak ezin emonda nago ospitalean.

sin egin, eroan (bizk)/eraman (bat), jardun, igaro

5 ad. deutso

entregarse a, echarse a, ponerse a. Ref. al inicio de una acción.

Negarrari emon deutso.

Barreari emon deutso.

Ihesari emon eutsien.

Arinari emon deiogun.

Edanari emon eutsan.

sin hasi

6 ad. dau

considerar, suponer.

Emon daigun ez zarela zu lapurra, zein da orduan?

sin kontu egin, egin, jo, imajinau/imajinatu

7 ad. dau

emitir, transmitir.

Noz emongo dabe pelikula hori telebisinotik?

8 ad. da, ad. dau

poner. Ref. al tiempo atmosférico.

Eguraldi txarrak emonda, etxera doa jentea.

Edurrak bidean emon eustan.

sin harrapau/harrapatu, jarri

9 ad. dau

tomar por, considerar.

Aurrean -tzat osagarria dauela.

Nire beharra ontzat emon ez badabe be, ni neu pozik nago.

sin hartu, jo, euki (bizk)/eduki (bat), eretxi (bizk)/iritzi (bat), etsi

10 ad. dau

estar orientado, estar en dirección a.

Etxeak kalera emoten dauenez, zarata handia egoten da.

Honek etxeonek afruntura emoten dau.

11 ad. dau

rendir, producir.

Dendea itxi egin beharko dogu, ez dau-eta gatzetakorik bere emoten.

12 ad. dau

sentar, quedar. Frec. ref. a la ropa.

ondo, ederto, txarto... lako adberbioakaz.

Jantzi horren aldean honek ondo emoten deutsu.

Horrek koloreorrek ez dau bape ondo emoten beste honegaz.

Baltzak txarto emoten deutso arpegira: El negro no le sienta bien.

13 ad. dau

ser apropiado, encajar.

ondo, polito, txarto, motz... lako adberbioakaz.

Jentearen aurrean holan berba egiteak motz emoten dau.

14 iz.

donativo, lo que se da, lo dado.

Emon eskas honegaz zer egin leiteke?

esr Esana bat, emona bi; esanagaz konformau hadi.

15 iz.

multitud, gran cantidad.

sin pilo (bizk)/pila (bat)

16 ad. dau

darse a.

Aurrean -ra osagarria dauela.

Beharretik bota eben igaz eta ordurik hona bizimodu txarrera emonda dago: El año pasado le echaron del trabajo y desde entonces se ha dado a la mala vida.

Baina, baina, zertara emon deutso gizon horreri aspaldian?

17 ad. lok., ad. deutso

comenzar a.

-(r)i osagarriagaz.

sin ekin, heldu

18 ad. dau

traducir.

Euskeraz emon eustazan ingelesezko adibideak.

19 ad. dau

tener el aspecto físico de, parecerse a.

Aurrean -ra osagarria dauela.

Aitatara emon dabe seme biak.

Arpegia behintzat amamarena dauka, amamagana emon dau.

sin antza izan | euki/eduki, anterea izan/antera izan, anterea euki/antera eduki

20 ad. dau

colocar, disponer, adosar.

Sarritan -(r)i edo -ra osagarriagaz.

Zanbedarrak, zanak eskuari emonda, lepoa beherantza dala, ipini eustazan zantiratua egin eustanak.

21 ad. dau Kirol.

pasar, entregar, hacer un pase.

sin pasau/pasatu, bota