Argazkia: Labayru Fundazioa
egin 1 Eu
1 ad. trink., ad. dau
Ez dakit zer egingo dugun janari-hondakin hauekin: No sé lo que vamos a hacer con estas sobras de comida. (bat)
Jostunak ordubetean egin eban jantzia: La modista hizo el vestido en una hora. (bizk)
Mesede bat egiteko eskatu diot, baina hark ezetz: Le he pedido que me haga un favor, pero se ha negado. (bat)
Goiz guztietan ohea egin barik joaten da beharrera: Todas las mañanas se va a trabajar sin hacer la cama.
Katuak kumeak egin ditu: La gata ha tenido crías.
Mutilen antzera egiten eban txistu neskatxiak be: También la muchacha silbaba como los chicos. (bizk)
esr Dagianak agindua jan dezala. (RS 95) (Itzulp. Quien hiciere el mandato que coma)
2 ad. dau
Hemengo aldia egin dau eta orain barriro Ameriketara doa: Ha dado por concluida su estancia aquí y ahora se va de nuevo a América. (bizk)
sin amaitu, bukatu
3 ad. dau
Bost hilabete egin ditu kanpoan: Ha pasado cinco meses fuera. (bat)
Zazpi urte egingo ditu datorren hilean: Cumplirá siete años el mes que viene.
Urteak egin ditu euskerea ikasten: Llevaba años estudiando euskera. (bizk)
sin emon (bizk)/eman (bat), igaro, bete
4 ad. dau
Lepoa egingo nuke ez dituela etxeko lanak egin: Apostaría el cuello a que no ha hecho los deberes. (bat)
Baietz egingo nuke: Apostaría a que sí. (bat)
5 ad. dau
hablar en una lengua determinada.
-Ze hizkuntza egiten dabe honeek? -Frantsesez egiten dabe: -¿Qué idioma hablan? -Hablan en francés. (bizk)
6 ad. da, ad. dau
Umeak erraz egin dira etxe barrira: Los niños se han adaptado fácilmente a la nueva casa. (bizk)
7 ad. da, ad. dau
hacer(se), convertir(se) en.
Auzokoa gure arerio egin da inolako arrazoirik gabe: Nuestro vecino se ha convertido en nuestro enemigo sin razón alguna. (bat)
8 ad. dau
costar, valer, hacer precio.
Larogei eurok egin eustan: Me costó ochenta euros. (bizk)
Larogei eurok ez eustan egin: Me costó más de ochenta euros. (bizk)
9 ad. dau
Egin daigun egun osorako urten behar dogula: Supongamos que tenemos que salir para todo el día. (bizk)
Daigun basamortuan eta ur barik zagozala. Zer egingo zenduke?: Supón que estás en el desierto y sin agua. ¿Qué harías? (bizk)
sin emon (bizk)/eman (bat)
10 ad. dau
simular, aparentar, hacer como que.
Gaztearena egin nahi duten zaharrak ere asko dira: También hay mucha gente mayor que quiere aparentar ser joven. (bat)
11 ad. dau
dirigirse a, tender a.
Norabidea adierazoten daben deklinazino-kasuakaz.
Etxerantza zoazala ezkerretara egiten badozu, neuk esandako dendara helduko zara: Yendo para casa si haces a la izquierda, llegarás a la tienda que te digo. (bizk)
sin hartu, jo
12 ad. da
tener perdido el juicio, estar loco.
Burutik eginda zaude: Has perdido el juicio. (bat)
Hau egin jaku: Se nos ha vuelto loco. (bizk)
13 ad. dau
hacer. Ref. al tiempo atmosférico.
Bero handia egiten dauenean txarto pasetan dau: Lo pasa mal cuando hace mucho calor. (bizk)
14 ad. dau
pensar para sí.
Neuk egin neban ba!: ¡Pensé para mí! (bizk)
Bere baitan egin zuen: Pensó para sí. (bat)
15 ad. deutso
Loreei egunean-egunean egin behar zaie ura igartu ez daitezen: A las flores hay que echarles agua diariamente para que no se sequen. (bat)
Egin deutsazu gatzik zopeari?: ¿Le has echado sal a la sopa? (bizk)
sin bota, ezarri
16 ad. dau
Amamak dino hori arrozori ez dagoala ondo eginda: Dice la abuela que ese arroz no está bien hecho. (bizk)
Gure amak gozo egiten dauz indabak: Nuestra madre hace unas alubias muy ricas. (bizk)
17 partik.
elemento focalizador del verbo al que acompaña; no altera su régimen.
Aditz trinkoa danean, galdegaiaren funzinoa berorren partizipioak beteten dau: Etorri dator, orduan?
Ez deuste oparitu, erosi egin dot: No me lo han regalado, lo he comprado. (bizk)
Joan egin gara batzarretik: Nos hemos ido de la reunión.
Kontuz, jausi egingo zara eta!: ¡Cuidado, que te vas a caer!
18 adj.
hecho -cha, formado -da, cabal.
Gizon egina zan ordurako: Para entonces era un hombre cabal. (bizk)
sin bete, oso
19 iz.
Esanak eta eginak izan behar doguz kontuan: Tenemos que tener en cuenta los dichos y los hechos. (bizk)
esr Esana eta egina bi dira: Del dicho al hecho va un trecho.