Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
hartu
Eu
1
ad. dau
(col.)
tomar
,
coger
,
recibir
.
Hartu izanaren adierazpena
:
Acuse de recibo.
Zure liburua hartu dut
:
He cogido tu libro.
(bat)
Behar eta behar ibili ostean ez dau ezer hartu
:
Después de mucho trabajar no ha tomado nada.
(bizk)
Ardura guztia hartu dau bere gainean
:
Se ha hecho responsable de todo.
(bizk)
Kanpotik ibili eta gaixoren bat hartu zuen
:
Anduvo fuera y cogió una enfermedad.
(bat)
sin
koiu
,
jaso
2
ad. dau
tomar una comida o bebida
.
Kafesnea hartu dut
:
He tomado un café con leche.
(bat)
Goizerik hona dago ezer hartu barik
:
No ha tomado nada desde la mañana.
Baltza ala zuria hartuko dozu?
:
¿Tomarás tinto o blanco?
(bizk)
sin
jan
,
edan
3
ad. dau
aceptar
,
admitir
.
Beharleku barrira aurkeztu bai, baina hartu ez dabe egin.
sin
onartu
4
ad. dau
acoger
,
recibir
,
coger
,
tomar
.
Iheslariak etxean hartu zituen.
Amaginarrebak txarto hartu dau errana.
Bildur naz txarto hartuko ete dauen ni joan ez izana.
sin
harrera egin
,
abegi egin
,
erabili
5
ad. dau
comprender
,
contener
,
abarcar
.
Pitxar horrek ez dau hartzen kantineko esne guztia.
Hondino ez dau hartu esakerearen gatz guztia.
sin
sartu
,
eden
,
kabidu
(bizk)
/
kabitu
(bat)
6
ad. dau
cuajarse
,
coagularse
.
Esneak hartu dau
:
Se ha cuajado la leche.
sin
gatzatu
,
mamindu
(bizk)
/
mamitu
(bat)
,
legartu
,
gogortu
,
kailatu
7
ad. dau
encaminarse
,
tomar una dirección
.
Bide-kurutzean, ezkerretara hartu.
Okerreko bidea hartu genduan.
Hemen gagoz norantz hartu ez dakigula.
sin
egin
,
jo
,
bideratu
,
zuzendu
8
ad. dau
concebir
;
quedarse preñada
.
Behiak hartu du.
sin
sortu
,
gatzatu
9
ad. dau
invadir
,
cubrir
.
Txominbedarrak solo guztia hartu dau.
Zaintzen ez diran basoak sasiak hartzen ditu.
Urek hartu dute zubia.
sin
inbadidu
(bizk)
/
inbaditu
(bat)
10
ad. dau
ocupar
,
tomar posesión
.
Arerioak uria hartu eben.
Etxe osteko gaztaina harroa hartu dau erleak.
11
ad. dau
tomar por
,
considerar
.
Aurrean
-tzat
osagarria dauela.
Tontotzat hartu nauzu, ala?
:
¿Me has tomado por tonto, o qué?
(bat)
sin
emon
(bizk)
/
eman
(bat)
,
jo
,
euki
(bizk)
/
eduki
(bat)
,
eretxi
(bizk)
/
iritzi
(bat)
,
etsi
,
ezagutu
12
ad. dau
ser a propósito
,
convenir una cosa
,
producir el efecto que se necesita
.
ondo
eta
txarto
adberbioakaz.
Ondo hartu
:
Favorecer.
Jertse horrek ondo hartzen zaitu
:
Te sienta bien el jersey.
Ez nau ondo hartzen neguak.
Hotzak txarto hartzen nau.
Hemengo giroak ondo hartzen dau.
13
ad. dau
prender las plantas
,
injertar
.
Kimeak hartu dau.
Elorrian ondo hartzen dau mispileak.
Eztitutako madari landare guztiak hartu dabe.
sin
errotu
,
sustraitu
14
ad. dau
cosechar
.
Garia nahia hartu dogu aurten.
Errioxan mahatsa hartzen da batez be.
sin
uztatu
,
errekaitatu
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
hartu-emon/-eman
hartu
-emon/-eman
1
iz.
(sarr. pl.)
relación
,
trato
,
contacto
.
Ez dauka hartu-emon handirik auzokoakaz
:
No tiene mucho trato con sus vecinos.
(bizk)
Hartu-emonak hobetzeko, alde bietatik egin behar da
:
Ambas partes tienen que poner de su parte para mejorar las relaciones.
(bizk)
Sarriagoko hartu-emanak ditugu unibertsitatekoa amaitu genuenetik
:
Tenemos contactos más frecuentes desde que terminamos la universidad.
(bat)
sin
harreman
,
alkarregazko
(bizk)
/
elkarrekiko
(bat)
,
hantazio
,
tratu
,
erlazino/erlazio
2
iz.
trueque
,
intercambio
.
Hartu-emon guztien jaube lotu zan
:
Quedó como responsable de todos los intercambios.
(bizk)
sin
saldu-erosi
,
salerosi
,
saleroste
hartu-emona(k) euki/hartu-emana(k) eduki
hartu
-emona(k) euki/
hartu
-emana(k) eduki
1
ad. lok.
,
ad. dau
tener trato
,
tener relación
,
tratar
.
Baita
izan
aditzagaz be.
Senarraren aldekoekin ez dute hartu-eman handirik
:
No tienen mucho trato con la familia del marido.
(bat)
Holangoakaz hartu-emonik euki ezta hoba
:
Es mejor no tratar con esa clase de gente.
(bizk)
Zeure burua behartu behar dozu baten bategaz hartu-emonak eukiten
(bizk)
sin
tratua euki/eduki
,
hantatu
hartu-emonak hausi/hartu-emanak hautsi
hartu
-emonak hausi/
hartu
-emanak hautsi
1
ad. lok.
,
ad. dau
acabar mal
.
Ondo konpontzen ziren lehenago, baina orain hartu-emanak hautsita daude
:
Antes se llevaban bien, pero han acabado mal.
(bat)
Inork ez eban pentsetan hartu-emonak hausita amaituko genduanik, baina holantxe gagoz
:
Nadie pensaba que acabaríamos mal, pero así estamos.
(bizk)
sin
alkarregazkoak egin
(bizk)
/
elkarrekikoak egin
(bat)
,
arpegiak galdu
(bizk)
/
aurpegiak galdu
(bat)
,
larreak erre
hartu-emonetan/-emanetan egon
hartu
-emonetan/-emanetan egon
1
ad. lok.
,
ad. da
estar en contacto
,
tener relación
.
Urte bian egon ginan hartu-emonetan alkarregaz
:
Estuvimos en contacto durante dos años.
(bizk)
hartu-itxi/-utzi
hartu
-itxi/-utzi
1
ad. lok.
,
ad. dau
tomar y dejar
.
hartu-itxian/-utzian
hartu
-itxian/-utzian
1
adb. lok.
haciendo algo a ratos sueltos
,
a ratos
.
Egundo be ez dozu behar hori amaituko hartu-itxian bazabilz
:
Nunca vas a terminar ese trabajo si lo tomas y lo dejas continuamente.
(bizk)
sin
tarteka
,
tarteka-marteka
,
bitarteka
hartuan egon
hartu
an egon
1
ad. lok.
,
ad. da
ser acreedor
.
Hartuan dagoana trankil dago.
(bizk)
hartzekoa hartu
hartzekoa
hartu
1
ad. lok.
,
ad. dau
(kolok.)
pegársela
,
dejarse los dientes
.
Hartzekoa hartuta joango da etxera gaur be
:
Hoy también se la va a pegar.
(bizk)
sin
musturrekoa hartu
(bizk)
/
muturrekoa hartu
(bat)
,
ezpanekoa hartu
(bizk)
/
ezpainekoa hartu
(bat)
,
surrekoa hartu
(bizk)
/
sudurrekoa hartu
(bat)
,
ahutzekoa hartu
,
mosuetakoa hartu
(bizk)
/
musuetakoa hartu
(bat)
,
arpegikoa hartu
(bizk)
/
aurpegikoa hartu
(bat)