Euskera
Gaztelania
Labayru Hiztegia
LABAYRU
HIZTEGIA
HIZTEGI
FRASEOLOGIKOA
Eu
Es
Eu
Es
Es
Eu
Argazkia: Labayru Fundazioa
Iruzkinak eta proposamenak
bota
Eu
1
ad. da
,
ad. dau
echar
(se)
,
tirar
(se)
,
arrojar
(se)
,
lanzar
(se)
.
Mutikoa uretara bota zan.
Patata-azalak surtara botako dodaz.
Urrunera bota eban pelotea.
sin
jaurti
,
eragotzi
,
jaurtigi
(bizk)
/
jaurtiki
(bat)
,
iraitzi
,
urtigi
(bizk)
/
aurtiki
(bat)
2
ad. dau
echar
,
decir
,
proferir
,
lanzar
.
Itzelezko madarikazinoak bota zituan.
Ordu beteko sermoia bota euskun.
sin
esan
,
ezarri
,
jaurti
,
jaulki
3
ad. dau
gastar
,
malgastar dinero
.
Horrek dirua parra-parra botaten dau loteriatan.
sin
gastau/gastatu
,
xahutu
,
eralgi
,
hondatu
,
iruntsi
,
jan
4
ad. deutso
echar
,
achacar
,
imputar
.
Erru guztiak bota eutsiezan heldu barriari.
sin
leporatu
,
egotzi
5
ad. deutso
echar
,
atribuir
.
Hogei bat urte bota deutsudaz.
6
ad. dau
expulsar
,
despedir
.
Lanetik bota dabe.
Kanpotik etorriko da etxetik botako zaituana.
sin
bialdu
(bizk)
/
bidali
(bat)
,
kaleratu
,
egotzi
,
iraitzi
,
ohildu
7
ad. dau
derribar
,
echar abajo
,
demoler
;
abatir
,
matar
.
Eskola zaharrak botako dabez barriak egiteko.
Harrikada batez bota eban lurrera, eta han hil zan.
Tiroz bota eban.
sin
erauzi
,
jaurti
,
eratsi
(bizk)
/
eraitsi
(bat)
,
lurreratu
8
ad. da
caerse
.
Haurra lurrera bota da.
sin
jausi
,
erori
9
ad. dau
echar
,
vomitar
,
devolver
.
Gosaldutako guztia bota dau.
sin
errebesau/errebesatu
,
botaka egin
,
gonbitu egin
(bizk)
/
gonbito egin
(bat)
,
larriak bota
,
oka egin
,
goraka egin
10
ad. dau
mandar
,
enviar
.
Umea bota dot dendara.
Ameriketara bota deutsut karta bat.
sin
bialdu
(bizk)
/
bidali
(bat)
11
ad. dau
caer
,
precipitar
.
Ref. a agentes atmosféricos.
Hemen ez dau euririk bota, baina hortik uriolak izan dabez.
Euri-zaparrada itzela bota dau.
Umeak ez dabela sekula ikusi eta, ba, edurra botako baleu dagoz.
Egunokaz leia bota dau.
sin
erauntsi
12
ad. dau
matar
.
Otsoak hamabost bat ardi bota dauz.
sin
tragau/tragatu
13
iz.
bota
,
calzado
.
Mendirako botak jantzi ditu.
14
iz.
bota
,
odre pequeño
.
Botatik ardaoa edan.
Ondo horniduta joaten dira partidura, jatekoa eta botea aldean.
sin
zaragito
(bizk)
/
zahato
(bat)
,
zaragi
(bizk)
/
zahagi
(bat)
15
ad. dau
Kirol.
pasar
,
entregar
,
hacer un pase
.
sin
pasau/pasatu
,
emon
(bizk)
/
eman
(bat)
Horri loturiko hiztegi-sarrerak
bota ahala
bota
ahala
tanto como
,
a más no poder
,
todo cuanto se puede echar
.
Goiak bota ahalak bota zituan eta errekak harrotu egin ziran.
bota ahalean
bota
ahalean
1
adb. lok.
mucho
,
todo lo posible
;
con todas las fuerzas
.
Gralm. ref. al tiempo meteorológico.
Edurra bota ahalean egin deusku tontorrean
:
En la cima nos ha nevado mucho.
(bizk)
sin
eginahalean
,
ahaleginean
bota ahaleko
bota
ahaleko
1
izlg.
(adkor.)
exagerado -da
,
desmesurado -da
,
a más no poder
.
Bota ahaleko euriak egin ditu pasa dan astean.
Bota ahaleko guzurrak esan deuskuz pentsaurik guk dana sinistuko genduala.
bota-egun
bota
-egun
1
iz.
Ohit.
día de la presentación oficial del novio en casa de la novia
.
Bota-eguna bigarren deiuneak botaten ziranean egiten zan.
botaka
bota
ka
1
adb.
tirando
,
echando
,
arrojando
,
lanzando
.
sin
jaurtika
2
adb.
vomitando
,
devolviendo
.
Orain hobetotxoago nago, botaka egon naz baina.
Kalenturea dauka eta botaka dabil.
sin
goitika
botaka egin
bota
ka egin
1
ad. lok.
,
ad. dau
vomitar
,
revesar
,
devolver
.
Bazkarian larregi jan dau eta etxerantzean botaka egin dau
:
Ha comido demasiado y de camino a casa ha vomitado.
(bizk)
sin
errebesau/errebesatu
,
bota
,
gonbitu egin
(bizk)
/
gonbito egin
(bat)
,
goraka egin
,
gainez egin